In de 17e eeuw beleefde Nederland een ongekende bloeiperiode, die ook wel bekend staat als de Gouden Eeuw. Handel, wetenschap en kunsten florerden, en dat is terug te zien in de vele prachtige kunstwerken die deze periode heeft voortgebracht. Onder deze kunstuitingen vallen ook de Oud-Hollandse tegels, die in vele Nederlandse huishoudens te vinden waren. Deze tegels werden gemaakt van klei die in vierkante vormen werd gebakken, waarbij de opvallende blauwe kleur werd verkregen door het gebruik van het kostbare kobalt. Ze werden voorzien van de meest uiteenlopende taferelen. Van bloemen en vogels tot Bijbelse voorstellingen en dagelijkse tafereeltjes, alles werd met de hand op deze tegels geschilderd. Hoewel hun populariteit in de 18e eeuw iets afnam, bleven de Oud-Hollandse tegels toch een geliefd object. Tegenwoordig zijn ze een gewild verzamelobject en een symbool van Nederlands vakmanschap en kunstzinnigheid. Ze vormen een uniek stukje geschiedenis dat ons herinnert aan de rijkdom en diversiteit van onze Gouden Eeuw. Men kan ze nog steeds bewonderen in oude boerderijen, kerken en musea.
Productieproces van oud-hollandse tegels
Het productieproces van Oud-Hollandse tegels begint met de selectie van kwalitatief hoogwaardige klei. Na het grondig zuiveren en wassen van de klei, wordt deze gekneed tot een consistentie die geschikt is om in mallen te persen. De mallen zijn meestal handgemaakt en representeren de traditionele ontwerpen die deze tegels zo kenmerkend maken. Na het persen in de mal worden de tegels gedroogd. Het droogproces vindt plaats onder gecontroleerde omstandigheden om scheuren en kromtrekken te voorkomen. Dit proces kan enkele dagen duren, afhankelijk van de grootte en dikte van de tegel. Vervolgens worden de tegels gebakken in een oven. Het bakproces, een methode die al eeuwenlang wordt toegepast, geeft de tegels hun kenmerkende duurzaamheid en hardheid. De temperatuur van de oven wordt nauwkeurig gecontroleerd om zowel de kleur als de textuur van de tegel te behouden. Daarna wordt elke tegel met de hand beschilderd. De gebruikte kleuren en motieven weerspiegelen de tradities en cultuur van Oud-Holland. Elk stuk wordt een uniek kunstwerk, dat een leven lang mee gaat.
Iconografie op oud-hollandse tegels
Oud-Hollandse tegels zijn bekend om hun rijke iconografie en symboliek. Deze tegels, vervaardigd in de 16e tot 18e eeuw, fungeerden niet alleen als nuttige en decoratieve elementen in Nederlandse huizen, maar ook als dragers van culturele berichten en betekenissen. De tegels brachten vaak alledaagse scenarios tot leven, zoals boerenwerk, kinderspellen en huishoudelijke taken. De betekenis van deze taferelen ging echter vaak dieper dan het simpele beeld suggereerde. Symbolen en iconografie op deze tegels waren doordrenkt met moralistische en didactische lessen. Ze weerspiegelden de Hollandse cultuur en samenleving, met zijn waarden en normen, geloofsovertuigingen en wereldbeeld. Het gebruik van vrome iconen, zoals de Bijbelse scènes, getuigt van het diepgewortelde Christelijke geloof van die tijd. De dieren en bloementegels gaven niet alleen de waardering voor de natuur weer, maar dienden ook als symbolen voor bepaalde kwaliteiten of deugden. Ontdekken van deze gelaagde betekenissen geeft u een rijkere blik op de Oud-Hollandse tegels en op de maatschappij van die tijd.
Vier gebruiksmogelijkheden van oud-hollandse tegels
Oud-Hollandse tegels zijn een prachtige uiting van traditioneel Nederlands vakmanschap. Deze tegels, vaak versierd met ingewikkeld blauw- en witwerk, kunnen op verschillende manieren in het huis gebruikt worden. Ten eerste kan men Oud-Hollandse tegels gebruiken om een rustieke, huiselijke sfeer te creëren in de keuken. Met behulp van deze tegels op de achterwand geeft u uw kookruimte een nostalgische touch. Daarnaast kunnen Oud-Hollandse tegels de badkamer een unieke uitstraling geven. Wie wil er nou niet in een klassiek ogende badkamer ontspannen na een lange werkdag? Ook in de woonkamer kunnen deze tegels als blikvanger dienen. Denk hierbij aan een mooi tableau als haardscherm of als decoratieve inlay in een houten vloer. Ten vierde kunnen Oud-Hollandse tegels buiten worden gebruikt, bijvoorbeeld in de tuin. Een pad van deze tegels kan leiden naar een gezellig zithoekje of een sierlijk vogelbad. Met Oud-Hollandse tegels kunt u dus zowel binnen als buiten uw woning een authentiek Nederlands karakter geven.
Voor de mooiste tegels, kijk op de site van Dikkenberg.
